به گزارش امين خوش احوال نظيف- خبرنگار شبکه اقتصاد و تجارت : اينترنت اشياء مجموعهاي از دستگاه‌هاي کامپيوتري و پردازشي به هم مرتبط ازجمله انواع ماشين‌هاي ديجيتال و مکانيکي، ادوات و وسايل هم راه با حيوانات و افراد است که هر يک با شناسه منحصر به فرد و برخوردار از توانايي انتقال اطلاعات در شبکه بدون دخالت مستقيم انساني مي‌توانند به فعاليت بپردازند.
به عبارت ساده‌تر، اينترنت اشيا ميلياردها دستگاهي را که قابليت اتصال به اينترنت دارند و در تعامل با يکديگر به جمع‌آوري و پردازش و به اشتراک‌گذاري داده‌ها و اطلاعات مي‌پردازند، راهبري مي‌کند. شيء در عبارت اينترنت اشياء مي‌تواند به بيمار قلبي مجهز به دستگاه کمک‌رسان به قلب‌اش، يک حيوان در مزرعه که حامل يک تراشه زيستي است و اتومبيلي که داراي حسگرهاي داخلي براي هشدار دادن به راننده موقع خطر است يا هر چيز ساخته دست بشر که بتوان يک نشاني اينترنتي (IP) به آن اختصاص داد و قادر به انتقال داده از طريق شبکه باشد، اطلاق مي‌شود. به خاطر اقتصادي شدن پردازنده‌هاي کوچک و فراگيري شبکه‌هاي بي‌سيم اين امکان فراهم شده تا هر چيزي، از کوچکترين اشياء تا بزرگترين و پيچيده‌ترين ماشين‌هاي خودکار، روبات‌ها و حتي هواپيماها، بخشي از اينترنت اشيا را شامل شوند.
تاريخچه اينترنت اشيا
کوين اشتون، يکي از بنيانگذاران مرکز آتوآي‌دي (Auto-ID) در دانشگاه ام‌آي‌تي، نخستين بار در بحثي که در سال ۱۹۹۹ در نشست P&G ارائه داد، تعبير «اينترنت اشيا» (internet of thing) را به کار برد. اشتون در زماني که محبوبيت اينترنت در حال رشد بود، از اين تعبير استفاده کرد تا نظرهاي مساعد را جذب ايده‌ي RFID يا مدارهاي شناسايي مبتني بر فرکانس‌هاي راديويي کند. نيل گرشنفلند هم در همان سال ۱۹۹۹ کتابي با عنوان «وقتي اشياء شروع به فکر کردن مي‌کنند» منتشر کرد و هر چند از تعبير اينترنت اشياء استفاده نکرد، اما به روشني چشم‌اندازي از آنچه به مفهوم اينترنت اشيا منجر مي‌شد، ترسيم کرد.
با وجود اين سابقه، انديشه اوليه دستگاه‌هاي متصل به يکديگر به دهه ۱۹۷۰ بازمي‌گردد. براي نمونه، اولين دستگاه اينترنتي که در اوائل دهه ۱۹۸۰ به کار گرفته شد، يک ماشين نوشابه بود که در دانشگاه کارنگي ملون نصب شد. اين دستگاه به اين شکل کار مي‌کرد که از طريق شبکه امکان بررسي وضعيت مخزن آن براي اطمينان از وجود نوشابه وجود داشت. اگر نوشابه خنک در کار بود، آن وقت راه مي‌افتادي به سمت ماشين تا ليوان نوشيدني‌ات را تحويل بگيري و اگر نه، چرا تا پاي دستگاه بروي و دست خالي بماني؟
اينترنت اشيا با همگرايي تکنولوژي‌هاي ارتباطات بي‌سيم، تجهيزات MEMS، سامانه‌هاي خدمات‌رسان يکپارچه و اينترنت تکامل و توسعه‌يافته است. اين همگرايي باعث شده تا فاصله تکنولوژي‌هاي عملياتي و تکنولوژي اطلاعات از ميان برداشته شود و به اين ترتيب، تحليل و پردازش داده‌هاي ماشيني ساخت‌نايافته براي کسب نتايج بهينه امکان‌پذير شود.
اينترنت اشيا با ارتباط ماشين به ماشين (M2M)، يعني ارتباط دستگاه‌هايي که از طريق شبکه بدون دخالت انساني با يکديگر کار مي‌کنند، شکل گرفت. اکنون مفهوم M2M ارتباط و اتصال يک دستگاه را به شبکه ابري براي جمع‌آوري داده‌ها و ساماندهي فرآيندهاي مديريتي در نظر دارد. در سطحي تکامل‌يافته‌تر، IoT شبکه‌يي از حسگرها شامل ميلياردها دستگاه هوشمند است که با ايجاد ارتباط ميان افراد، سيستم‌ها و برنامه‌هاي کاربردي امکان جمع‌آوري و بهره‌برداري مشترک از داده‌ها را ممکن مي‌سازد. به عنوان زيرساخت، M2M بستر اتصال و ارتباط براي عملياتي شدن IoT است.
از سويي، اينترنت اشيا توسعه‌اي از سامانه SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) است که مجموعهاي از برنامه‌هاي نرم‌افزاري را براي کنترل فرآيند و جمع‌آوري بي‌درنگ داده‌ها از موقعيت‌هاي راه دور براي کنترل تجهيزات و شرايط شامل مي‌شود. سامانه SCADA هم مؤلفه سخت‌افزاري دارد هم مؤلفه نرم‌افزاري. بخش سخت‌افزاري داده‌ها را جمع‌آوري مي‌کند و به کامپيوتري که برنامه SCADA در آن نصب شده تحويل مي‌دهد تا پردازش و ارائه به موقع نتيجه صورت پذيرد. سير تکامل SCADA چنان بود که آخرين نسل SCADA تبديل به اولين نسل IoT شد.
با اين حال، مفهوم اکوسيستم اينترنت اشيا متشکل از دستگاه‌هاي هوشمند مبتني بر وب، داراي پردازنده، حسگرها و سخت‌افزارهاي ارتباطي براي جمع‌آوري و ارسال داده‌هاي محيطي تا اواسط سال ۲۰۱۰ رنگ و بوي واقعي به خود نگرفت. تازه آن موقع بود که نخستين بار دولت چين اعلام کرد که اينترنت اشيا را به عنوان اولويت راهبردي در برنامه پنج ساله توسعه کشور در نظر دارد.
اينترنت اشيا چطور کار مي‌کند
به گزارش امين خوش احوال نظيف- خبرنگار شبکه اقتصاد و تجارت : اينترنت اشيا متشکل از دستگاه‌هاي هوشمندي است که مبتني بر وب فعاليت مي‌کنند. اين دستگاه‌ها از پردازنده‌هاي تعبيه‌شده، حسگرها و نرم‌افزارهاي ارتباطي براي جمع‌آوري، ارسال و پردازش داده‌هايي که از محيط استخراج مي‌کنند و به دست مي‌آورند، استفاده مي‌کنند.
مدل ساده ارتباط ادوات در اينترنت اشيا
گاهي اوقات اين ادوات در ارتباط با ساير دستگاه‌ها و براساس اطلاعاتي که از آنها مي‌گيرند، کار مي‌کنند. در نتيجه اين فرآيند، پيام‌هاي هشدار قابل درک براي کاربر به صورت پيامک، نامه الکترونيکي يا … صادر مي‌شوند. اين دستگاه‌ها بيشتر کارها را بدون دخالت عامل انساني انجام مي‌دهند. البته اين امکان وجود دارد که افراد هم با ادوات IoT در ارتباط باشند و آنها را کنترل کنند.
مزاياي اينترنت اشيا
قابليت دسترسي به داده‌ها و اطلاعات در هر مکان و در هر زمان؛
بهبود ارتباط بين دستگاه‌هاي الکترونيکي متصل به يکديگر؛
انتقال بسته‌هاي اطلاعاتي در يک شبکه يکپارچه متصل که باعث صرفه‌جويي در زمان و هزينه مي‌شود؛
با انجام امور به صورت خودکار، کيفيت کسب و کار و خدمات بهبود مي‌يابد و نياز به مداخله انساني کم مي‌شود.
معايب اينترنت اشيا
زماني که تعداد وسيله‌هاي متصل به شبکه افزايش مي‌يابد، به طور طبيعي حجم داده‌ها و اطلاعات در حال انتقال ميان ادوات IoT بيشتر مي‌شود و موقعيت تحريک‌کننده‌تري براي هکرها و نفوذهاي غيرقانوني و مخرب ايجاد مي‌شود.
تعدد و فراواني ادوات IoT باعث بروز مشکلات و چالش‌هاي مديريتي و کاربري مي‌شود.
بروز يک مشکل در سيستم مبتني بر اينترنت با زمينه انتشار خطا در شبکه مواجه است و ممکن است ساير دستگاه‌هاي متصل نيز دچار مشکل شوند.
رويکردهاي متفاوتي براي پياده‌سازي سامانه‌هاي IoT وجود دارد و الزاماً تمامي آنها از استاندارد يکساني استفاده نمي‌کنند، برقراري ارتباط بين ادوات و سامانه‌هاي گوناگون IoT يک چالش عملياتي است.
چرا اينترنت اشيا اهميت دارد
اينترنت اشيا به افراد کمک مي‌کند تا زندگي و کار هوشمندانه‌تري داشته باشند و زندگي خود را به شکل فراگيرتري کنترل و اداره کنند. جدا از کاربرد IoT در دستگاه‌هاي هوشمند خانگي، اين تکنولوژي در فعاليت‌هاي تجاري و داد و ستد هم به طور جدي به کار مي‌آيد. اينترنت اشيا به شرکت‌ها اجازه مي‌دهد تا فرآيندها را به صورت خودکار سامان بدهند. به اين ترتيب، از هزينه‌ها کاسته و روند خدمت‌رساني بهينه مي‌شود. اينترنت اشيا در صنعت و حوزه‌هايي مانند بهداشت، بازرگاني، کشاورزي و کارخانه‌هاي توليدي به طور قابل توجهي کاربرد دارد. همچنين، با کاربرد اين تکنولوژي در ساختار شهرهاي هوشمند، ضايعات مصرف انرژي کاهش مي‌يابد.
