چابهار؛ در مسیر تبدیل به قطب نوآوری و صادرات کالاهای سلامت‌محور
چابهار؛ در مسیر تبدیل به قطب نوآوری و صادرات کالاهای سلامت‌محور
اقتصادوتجارت : در سال‌های اخیر، منطقه آزاد چابهار با شتابی چشم‌گیر به یکی از مراکز پیشتاز کشور در توسعه صنایع سلامت‌محور تبدیل شده است. به گفته دکتر سعیدعلی بزرگ‌زاده، مدیر غذا، دارو و سلامت این منطقه، چابهار توانسته با دریافت مجوزهای سطح یک از سازمان غذا و دارو، جایگاهی مهم در زنجیره تولید، کنترل کیفیت و صادرات کالاهای سلامت‌محور از جمله محصولات غذایی، بهداشتی، آرایشی و خوراکی به دست آورد. راه‌اندازی یکی از مجهزترین آزمایشگاه‌های مرجع جنوب شرق کشور در همین راستا صورت گرفته و بخش عمده‌ای از کنترل کیفی این محصولات به‌صورت مستقل در همین منطقه انجام می‌شود؛ امری که نقشی اساسی در تسهیل روند صادرات و کاهش وابستگی به مراکز آزمایشگاهی سایر استان‌ها دارد.

چابهار؛ میزبان بیشترین کارگاه‌های صنایع غذایی در مناطق آزاد

چابهار همچنین به‌عنوان یکی از قطب‌های تولید مواد غذایی در کشور شناخته می‌شود و در حال حاضر بیشترین تعداد کارگاه‌های تولیدی این حوزه را در میان مناطق آزاد ایران داراست. از مجموع ۲۸ کارگاه فرآوری برنج با مواد اولیه وارداتی، ۲۰ واحد در همین منطقه مستقر است و افزون بر آن، برندهای متنوعی در حوزه تولید چای، پوشاک کودک و محصولات بهداشتی در چابهار فعالیت می‌کنند. این تنوع تولید، علاوه بر تأمین نیاز بازار داخلی، زمینه‌ساز شکل‌گیری چرخه‌های صادراتی جدیدی نیز شده که فرصت‌های بی‌نظیری برای رشد اقتصادی منطقه فراهم کرده است.

صادرات مستقیم از چابهار به بازارهای جهانی

در حوزه صادرات، برخی کارخانه‌های مستقر در چابهار موفق شده‌اند محصولات خود را به بازارهای دوردستی چون آمریکای جنوبی صادر کنند؛ از جمله یکی از کارخانه‌های کنسروسازی که بخشی از تولیداتش را روانه بازارهای بین‌المللی کرده است. افزون بر آن، برخی واحدها با واردات مواد اولیه از خارج، فرآوری آن در داخل منطقه و سپس صدور محصول نهایی، مدلی مؤثر از تولید صادرات‌محور را پیاده کرده‌اند. این رویکرد به‌ویژه در حوزه محصولات دریایی و غذایی با برندهای داخلی یا تحت لیسانس خارجی در حال گسترش است.

گام‌های جدید در صنعت تجهیزات پزشکی

از دیگر حوزه‌های نوظهور در چابهار می‌توان به صنعت تجهیزات پزشکی اشاره کرد که با استقرار یک واحد تولیدکننده یونیت‌های دندانپزشکی، گامی بلند در مسیر توسعه فناوری سلامت برداشته است. این محصولات علاوه بر پوشش نیاز بازار داخلی، توانسته‌اند وارد بازارهای خارجی نیز شوند.

تمرکز ویژه بر طب سنتی و درمان بیماری‌های بومی

در کنار آن، ظرفیت‌های بومی منطقه در حوزه طب سنتی نیز مورد توجه قرار گرفته و پروژه‌هایی با هدف مقابله با بیماری‌های بومی نظیر سالک و تب دنگی با همکاری دانشگاه علوم پزشکی چابهار در دست اجراست. همچنین، نخستین مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دریایی در جنوب شرق کشور نیز با مجوز رسمی وزارت بهداشت در همین منطقه مشغول فعالیت است.

نقش دانشگاه‌ها در توسعه صنایع سلامت‌محور

نقش دانشگاه‌ها در پشتیبانی از زیست‌بوم سلامت‌محور منطقه بسیار پررنگ است. دانشگاه بین‌المللی چابهار، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه دریانوردی و دانشگاه آزاد اسلامی، همگی به‌عنوان بازوی علمی و پژوهشی در حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و پروژه‌های نوآورانه ایفای نقش می‌کنند. این همراهی علمی، زمینه‌ساز گسترش ظرفیت‌های پژوهشی و تربیت نیروی انسانی متخصص در صنایع مرتبط با سلامت شده است.

گسترش زیرساخت‌های فیزیکی و لجستیکی منطقه

در کنار توسعه‌های علمی و تولیدی، زیرساخت‌های فیزیکی چابهار نیز در مسیر رشد قرار دارند. وسعت منطقه آزاد چابهار طی سال‌های اخیر از ۱۴ هزار هکتار به بیش از ۸۵ هزار هکتار افزایش یافته و پروژه‌هایی نظیر توسعه اسکله‌ها، تجهیز گمرک، و تکمیل خطوط راه‌آهن به‌منظور اتصال بهتر منطقه به سایر نقاط کشور و بازارهای بین‌المللی در دستور کار قرار گرفته‌اند. اداره کل گمرک منطقه نیز به‌صورت تخصصی برای پایش کالاهای سلامت‌محور تجهیز شده و مجوز رسمی واردات و صادرات این محصولات را دریافت کرده است؛ امری که تنها در چابهار میان مناطق آزاد کشور فراهم شده است.

موقعیت ژئوپلیتیکی بی‌نظیر بندر چابهار

موقعیت استراتژیک بندر چابهار در مجاورت آب‌های اقیانوسی، این منطقه را به یکی از کلیدی‌ترین دروازه‌های صادراتی ایران به آسیای میانه، شبه‌قاره هند و حاشیه خلیج‌فارس تبدیل کرده است. این ویژگی جغرافیایی در کنار زیرساخت‌های صنعتی و آزمایشگاهی، چابهار را در جایگاهی منحصربه‌فرد برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی قرار داده است.

حضور چشمگیر سرمایه‌گذاران خارجی در منطقه

در حال حاضر، بیش از ۱۵۰۰ سرمایه‌گذار خارجی در منطقه آزاد چابهار فعال هستند. صدور کارت اشتغال برای اتباع خارجی، ارائه بسته‌های مشوق سرمایه‌گذاری و حمایت‌های گمرکی، از جمله اقداماتی است که برای تسهیل حضور سرمایه‌گذاران انجام شده است.

چابهار؛ الگویی موفق در پیوند تولید، علم و صادرات

چابهار امروز دیگر تنها یک بندر تجاری نیست؛ این منطقه در حال تبدیل شدن به یک مدل موفق از هم‌افزایی تولید، پژوهش، تجارت و صادرات در حوزه سلامت است. با ادامه این روند، می‌توان انتظار داشت چابهار در آینده‌ای نزدیک، به یکی از بازیگران اصلی صنعت سلامت‌محور در منطقه خاورمیانه بدل شود.