به گزارش اقتصادوتجارت، نام‌گذاری روز ملی تجارت الکترونیکی با عنوان «۷۲۴» که یادآور خدمات شبانه‌روزی، دسترسی دائمی و پویایی کسب‌وکارهای دیجیتال است، نمادی از رشد، اعتماد و پایداری در اکوسیستم اقتصادی نوین ایران محسوب می‌شود. این رویداد فرصتی بود تا دستاوردهای کشور در حوزه تجارت دیجیتال مرور و مسیر آینده این زیست‌بوم ترسیم شود؛ مسیری که با مشارکت فعال بخش خصوصی، تحول فناورانه و همکاری دولت شکل می‌گیرد.
تجارت الکترونیکی؛ موتور توربوی اقتصاد دیجیتال ایران
در آغاز این مراسم، حمید توفیقی، سرپرست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران، با اشاره به رشد چشمگیر عملکرد این حوزه در سال‌های اخیر گفت: «در سال ۱۴۰۳ ارزش معاملات تجارت الکترونیکی کشور به ۵۵۰۰ همت رسید که نسبت به سال ۱۴۰۲ رشدی ۷۳ درصدی و نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود سه برابر افزایش داشته است. این رشد بیانگر افزایش اعتماد عمومی به تجارت آنلاین و نقش فزاینده آن در اقتصاد ملی است.»
توفیقی با اشاره به عملکرد سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) اظهار داشت که بخشی از مشکلات این سامانه در سال ۱۴۰۳ برطرف شده و درآمدهای آن به خزانه دولت واریز گردیده است. وی افزود: «در نیمه دوم سال معمولاً شاهد جهش دوباره‌ای در میزان معاملات آنلاین هستیم و پیش‌بینی می‌شود روند رشد در سال ۱۴۰۴ نیز ادامه یابد. تجارت الکترونیکی همانند موتور توربوی اقتصاد دیجیتال، کوچک اما چابک و اثرگذار است و می‌تواند به محرک اصلی رشد اقتصادی کشور بدل شود.»
او همچنین از افزایش تعداد نمادهای اعتماد الکترونیکی خبر داد و گفت: «در حال حاضر ۳۵ کسب‌وکار دارای نماد پنج‌ستاره و تعداد قابل‌توجهی نیز دارای نماد چهارستاره هستند. هدف ما ارتقای کیفیت خدمات و استانداردسازی عملکرد فروشگاه‌های اینترنتی است. ارزش معاملات دارای نماد اعتماد نیز در سال گذشته ۲۱ درصد رشد داشته و به ۱۳۵۷ هزار میلیارد تومان رسیده است.»
سخنان قائم‌مقام وزیر صمت؛ نقش جوانان در توسعه تجارت دیجیتال
دکتر مفتح، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت، نیز با بیان اینکه ایران از نظر تراکنش‌های غیرنقدی در میان کشورهای پیشرو قرار دارد، گفت: «امروز کمتر از دو درصد معاملات کشور با پول نقد انجام می‌شود و بیش از ۹۸ درصد تراکنش‌ها در بستر رسمی و الکترونیکی انجام می‌گیرد. این آمادگی نشان می‌دهد که کشور برای گسترش فعالیت‌های دیجیتال، زیرساخت‌های قابل‌توجهی دارد.»
او با تأکید بر نقش بخش خصوصی و جوانان در این مسیر افزود: «وزارت صمت از ابتدا تصمیم داشت تا نقش دولت صرفاً تنظیم‌گر و هدایت‌کننده باشد و میدان اصلی فعالیت در اختیار بخش خصوصی و نیروهای جوان و خلاق قرار گیرد. کشور ما دارای ظرفیت انسانی بزرگی است و توسعه تجارت الکترونیکی باید با اتکا به همین توان داخلی پیش برود.»
مفتح ضمن اشاره به اهمیت نام‌گذاری روز ۷۲۴ اظهار داشت: «این روز، نماد پویایی اقتصاد دیجیتال است؛ اقتصادی که ۲۴ ساعته و در هفت روز هفته فعال است. این نخستین سالی است که به طور رسمی چنین روزی در تقویم ثبت می‌شود و امید داریم این آغاز مسیری تازه در رشد تجارت الکترونیکی ایران باشد.
افق روشن تجارت دیجیتال؛ از زیرساخت تا فرهنگ‌سازی
در بخش دیگری از رویداد، آمار و تحلیل‌های منتشرشده نشان داد که تجارت الکترونیکی در ایران با وجود رشد چشمگیر، هنوز سهم محدودی در تولید ناخالص داخلی دارد. بر اساس داده‌ها، سهم فعلی این حوزه حدود ۲.۵ درصد از GDP است، در حالی که میانگین کشورهای منطقه بین ۷ تا ۸ درصد است. این شکاف، هم چالش و هم فرصتی بزرگ برای توسعه به شمار می‌آید.
بر همین اساس، برنامه‌ریزی‌هایی برای ارتقای جایگاه اقتصاد دیجیتال در کشور انجام شده است. در مرحله نخست، وزارت صمت و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با همکاری سایر نهادها، آموزش عمومی، توانمندسازی و برگزاری دوره‌های تخصصی را در دستور کار قرار داده‌اند تا مردم و کسب‌وکارها با مزایا و شیوه‌های تجارت دیجیتال آشنا شوند. در ادامه، تمرکز بر اجرای پروژه‌های فناورانه، مشاوره‌های تخصصی و ایجاد زیرساخت‌های یکپارچه در دستور کار قرار گرفته است.
در سال‌های اخیر، پروژه‌هایی همچون یکپارچه‌سازی سامانه‌های وزارتخانه‌ها، همکاری با مناطق آزاد برای گسترش تجارت فناورانه و توسعه خدمات احراز هویت و امنیت دیجیتال، بخشی از اقدامات مهم در مسیر بلوغ اقتصاد دیجیتال کشور بوده است.
این رویداد همچنین بر اهمیت فرهنگ‌سازی در استفاده از فناوری‌های نوین تأکید کرد. به گفته کارشناسان، دوران کرونا نقطه عطفی در این روند بود؛ چراکه جمعیت جوان کشور به طور گسترده از ابزارهای دیجیتال در زندگی روزمره بهره گرفتند. اما برخلاف بسیاری از کشورهای پیشرفته که نسل‌های بالاتر نیز به سرعت دیجیتالی شدند، در ایران هنوز ظرفیت‌های بسیاری برای گسترش این فرهنگ وجود دارد.
همگرایی دولت و بخش خصوصی؛ راهی برای آینده پایدار دیجیتال
رویداد ملی تجارت الکترونیکی و اقتصاد دیجیتال، با حضور نمایندگان دولت، کسب‌وکارها، سرمایه‌گذاران و متخصصان، فرصتی برای گفت‌وگوی سازنده و تصمیم‌سازی مشترک بود. محور اصلی این گردهمایی، ترسیم آینده‌ای بود که در آن تعامل میان بخش خصوصی و نهادهای حاکمیتی بتواند شکاف میان سیاست‌گذاری و واقعیت‌های میدانی را کاهش دهد.
برگزارکنندگان رویداد تأکید کردند که توسعه پایدار اقتصاد دیجیتال نیازمند هم‌افزایی، قانون‌گذاری هوشمند، حمایت از نوآوری‌های بومی و توجه به حقوق مصرف‌کننده است. ۷۲۴ صرفاً یک تاریخ در تقویم نیست؛ بلکه نمادی از تداوم رشد، اعتماد و همکاری میان بازیگران اصلی زیست‌بوم دیجیتال ایران است.
