به گزارش اقتصادوتجارت به نقل از روابط عمومی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، دکتر علی نصیری افزود: زلزله را تنها کمتر از یک دقیقه قبل از وقوع آن و با استفاده از موج‌های اولیه می‌توان پیش بینی کرد. در این چند ثانیه مردم نمی‌توانند کاری کنند اما ما می‌توانیم شرایطی را فراهم کنیم که بطور اتوماتیک جریان گاز، حرکت قطارهای مترو و … متوقف شده و در ایستگاه‌های آتش نشانی باز شود.
وی گفت: اینکه زلزله ۷ ریشتری در تهران رخ خواهد داد به این معنا نیست که بگوییم دیگر کاری از دستمان بر نمی‌آید، بلکه باید تلاش کنیم ببینیم در فاصله زلزله بم تا سر پل ذهاب چه اقدامات مختلفی انجام شد، به طوری که در بسیاری از آئین‌نامه‌ها تجدیدنظر شده است.
نصیری با بیان اینکه زلزله تنها وابسته به ریشتر نیست، یادآور شد: مولفه‌های مختلفی در شدت و میزان تخریب یک زلزله تاثیر دارد؛ اما واقعیت این است که اگر بعد از زلزله بم ما آن اقدامات را انجام نداده بودیم ممکن بود در زلزله کرمانشاه تعداد کشته‌ها چندین برابر تعداد فعلی باشد. پس نباید فکر کنیم که هیچ کاری نباید انجام شود.
وی با اشاره به تقسیم بندی حوادث به حوادث طبیعی و غیر طبیعی خاطرنشان کرد: حوادث گرچه به شکل طبیعی ممکن است رخ دهد اما بحران انسان ساز است. در واقع وقتی یک مخاطره طبیعی به بحران تبدیل می‌شود که انسان کوتاهی کرده باشد. وقتی ما بدون مطالبه‌گری و نظارت در میان انباشتی از اشیاء فعالیت می‌کنیم نتیجه همین‌ها می‌شود. چقدر به ایمنی اجزای غیر سازه‌ای توجه داشتیم؟، چقدر ما به ایمنی سازه‌ها توجه کردیم؟ چرا یک شهروند برای خرید یک خانه به همه چیز توجه می‌کند الا ایمنی ساختمان؟ و اصلا چرا باید یک نفر تمام دسترنج و حاصل عمرش را بدهد و خانه‌ای بخرد که فاقد کمترین حد و میزان ایمنی است؟.
سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران اضافه کرد: واقعیت این است که گاهی در یک بحران اجزای غیر سازه‌ای خسارت و آسیب‌های بیشتری به شهروندان وارد می‌کند. برخی از اینها ناشی از عدم آموزش است. واقعیت این است که مردم هنوز نمی‌دانند وقتی زلزله رخ می‌دهد نباید بدوند بلکه باید پناه بگیرند. اینها نشان می‌دهد که در کنار مسئولان و دستگاه‌ها خود مردم نیز باید مسئولانه‌تر پای کار بیایند.
نصیری با بیان اینکه در شهر تهران تعداد زیادی ساختمان شبیه پلاسکو و سینای اطهر داریم، گفت: مشابه این ساختمان‌ها زیاد است اما هنوز نوبت و وقت‌شان نرسیده است. برای پیشگیری از اینها باید یک مطالبه عمومی ایجاد شود. این مطالبه عمومی هم باید از قانونگذار و هم از مالکان باشد. واقعیت این است که بعضی از قوانین ما در این حوزه قدیمی و مربوط به قبل از انقلاب است.
نصیری با بیان اینکه بسیاری از اماکن ناایمن در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران جزو اماکن عمومی است، خاطرنشان کرد: نباید فکر کنیم که اماکن ناایمن فقط مربوط به ساختمان‌های مسکونی است، بسیاری از ساختمان‌های تجاری، تالارها، پاساژها، مراکز خرید و حتی خیلی از بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی ما فرسوده‌اند.
باید شناسنامه ایمنی ساختمان را بطور جدی‌تر دنبال کنیم
وی افزود: این موضوع نشان می‌دهد که ما باید شناسنامه ایمنی ساختمان را بطور جدی‌تر دنبال کنیم تا مردم بدانند که در کجا و چه سازه‌ای وارد شده یا آن را خریداری کرده و اجاره می‌کنند.
نصیری به حادثه انفجار در بازار گل نیز اشاره کرد و گفت: ما در مورد بازار گل گزارش‌هایی داشتیم اما اختیارات لازم را نداشتیم. لازم است همه ما قبل از حادثه در کنار هم باشیم و با استفاده از ظرفیت‌های داوطلبی که دستگاه‌هایی نظیر هلال احمر، آتش نشانی، مدیریت بحران و … دارند بتوانیم در برخی موارد این ظرفیت‌ها را ادغام کرده و در برخی از موارد نیز یک برنامه ریزی مشترک برای آن داشته باشیم.
برنامه‌ریزی برای ایجاد شهرهای سلامت و ایمنی در نقاط مختلف تهران
نصیری از برنامه ریزی برای ایجاد شهرهای سلامت و ایمنی در نقاط مختلف تهران خبر داد و گفت: ما در نظر داشتیم که در پنج منطقه از تهران فضاهایی داشته باشیم که در شرایط بحران امکان برپایی بیمارستان‌های ایمن، امدادرسانی و … در آن وجود داشته و در شرایط غیر بحران نیز به عنوان شهر سلامت فعالیت کنیم. در فاز نخست تصمیم ما این است که ابتدا یکی از این مراکز را فعال کنیم و ابتدا در نظر داشتیم که بوستان ولایت را به این امر اختصاص دهیم؛ اما متوجه شدیم شهردار تهران برای آن برنامه دیگری دارد. حالا به دنبال محلی هستیم تا در آن بتوان بیمارستان‌های امن، سوله‌های بحران و … را ساخت.
کمبود بیمارستان ایمن در تهران
نصیری از کمبود بیمارستان ایمن در تهران نیز خبر داد و گفت: علاوه بر کمبود بیمارستان متاسفانه پراکندگی بیمارستان‌ها در شهر تهران نامناسب است. در شهر تهران حدود ۱۷۰ بیمارستان داریم اما تراکم بیمارستان‌ها در مناطق ۲، ۳ و ۶ است و بعد ما منطقه‌ای داریم که به اندازه یک استان جمعیت داشته اما دو یا سه بیمارستان دارد. ما در شرق تهران کمبود جدی بیمارستان داریم و به نظر می‌رسد در گذشته مبنای ساخت بیمارستان، خانه پزشکان بوده تا مکان‌یابی مناسب.
وی از طرح ریزی برای ایجاد فضا برای اسکان اضطراری یک میلیون نفر در تهران خبر داد و گفت: هلال احمر نیز باید برای اسکان اضطراری سه میلیون نفر فضاهایی را آماده کند که می‌تواند در بوستان‌ها و … باشد. البته این موضوع پول زیادی هم می‌خواهد و علاوه بر آن باید برای آن آب، برق و سرویس بهداشتی نیز در نظر گرفت که اینها را می‌توان در قالب همان شهرهای سلامت، پیش بینی کرد.
وجود ۳۵۰۰ ساختمان پرخطر از نظر آتش سوزی در تهران
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران نیز در این نشست از وجود بین ۳۵۰۰ تا ۳۶۰۰ ساختمان پرخطر از نظر آتش سوزی در شهر تهران خبر داد.
مهدی داوری در نشست هم اندیشی روز ایمنی در برابر زلزله که ظهر امروز در بوستان ولایت برگزار شد، گفت: ما به اندازه کافی از حوادث مختلف درس آموخته‌ایم و دیگر نباید از حادثه‌ها درس بگیریم. بلکه باید اقدامات عملی انجام دهیم. ما به عنوان یک نیروی عملیاتی در آتش نشانی این موضوع را لغو کردیم که همواره میزان مخاطرات و توان پاسخگویی ما نسبت عکس دارد و بهترین تکنولوژی‌ها و زیرساخت‌ها نیز گاهی نمی‌تواند اثربخشی داشته باشد. به عنوان مثال در همین بازار گل، آتش نشانی مشکلی در رسیدن و انجام عملیات نداشت، حادثه هم چندان طول نکشید اما آن جان‌های عزیز در یک لحظه بر اثر آن حادثه از دست رفت. مواردی از این دست زیاد است که نشان می‌دهد ما باید در حوزه پیشگیری فعالیت بیشتری داشته باشیم.
وی با اشاره به تعداد برج‌های شهر تهران گفت: حدود ۲۰۰۰ برج در شهر تهران داریم یا اگر بخواهیم با فرمولی دیگر و بر حسب ثبت طبقات محاسبه کنیم ما حدود ۱۰۰۰ برج در تهران داریم که اگر اقدامات پیشگیرانه آتش نشانی نبود ما روزانه شاهد آتش سوزی‌های سختی در این برج‌ها بودیم. در حال حاضر بین ۳۵۰۰ تا ۳۶۰۰ ساختمان پرخطر از نظر آتش سوزی در تهران وجود دارد.
داوری ادامه داد: اما ما نیاز به حمایت‌های قانونی داریم. قانون باید جامع‌تر به این مسئله بپردازد. در حال حاضر ما فقط از بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها صحبت می‌کنیم. قانونی که ۶۵ سال پیش برای تهران آن موقع و با شرایط و امکانات آن زمان نوشته شد. امروز شکل و اندازه فعالیت تهران تغییر کرده اما این قانون هنوز تغییر نکرده است. ما سال‌هاست که فریاد می زنیم قانون را درست کنید، قانون باید جامعیت داشته باشد و تکلیف آحاد مردم را مشخص کند.
وی با بیان اینکه آموزش صرف تنها کمتر از ۱۰ درصد در حوزه بحران اثر دارد، گفت: این آموزش زمانی مناسب است که الزامات دیگر نیز به کمک آن بیاید. سازنده یک ساختمان باید احساس مسئولیت بکند و علاوه بر آن خود مردم و ساکنان نیز باید احساس مسئولیت داشته باشند.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران درباره احساس مسئولیت ساکنان یک ساختمان اظهار کرد: فاکتورهای ایمنی بسیار آسیب پذیر است و ممکن است یک ساختمان ایمن در عرض ۲۴ ساعت به ساختمانی ناایمن تبدیل شود. در برخی از کشورها کار نکردن سیستم‌های اطفای حریق جریمه دارد و به همین دلیل است که ما می‌گوییم قانون باید جامعیت لازم را داشته باشد و اگر این اتفاق رخ ندهد ما نمی‌توانیم انتظار بالایی برای مقابله با حوادث و رسیدن به شرایط مطلوب داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه سازمان‌های عملیاتی توأمان با اجرا باید در حوزه تفکر و دانش نیز به روز باشند، گفت: دستگاه‌های بالادستی نیز باید تصمیم بگیرند و تکلیف ما و خودشان را با موضوع بحران و ایمنی مشخص کنند.
داوری تصریح کرد: نمی‌شود وقتی جایی آتش گرفت بگویند هلیکوپتر شما کو؟ اگر فقط در یک جای دنیا هلیکوپتری توانست آتش را خاموش کند آن وقت ما هم هلیکوپتر می‌خریم اما واقعیت این است که ما نگاهی واقع‌بینانه به مسائل نداریم.
وقوع هر فاجعه ای در تهران مدیریت بحران را سخت می کند
سرپرست اورژانس تهران گفت: در صورت وقوع هر فاجعه ای در تهران کار بسیار سختی برای مدیریت بحران خواهیم داشتیم.
یحیی صالح طبری سرپرست اورژانس تهران در نشست هم اندیشی به مناسبت روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی گفت: اورژانس تهران روزانه تقریباً به ۸ هزار تماس تلفنی پاسخ می‌دهد و روزانه با ۲ هزار و ۵۰۰ عملیات، هزار نفر را به بیمارستان منتقل می‌کند.
وی افزود: تقریباً هر پایگاه اورژانس تهران روزانه ۱۵ عملیات دارد و این عدد با توجه به وسعت شهری و ترافیک تهران عدد بزرگی است.
صالح طبری با بیان اینکه شهر بم با گذشت ۱۸ سال از زلزله هنوز سرپا نشده است بیان کرد: اگر در تهران فاجعه‌ای رخ دهد برای اسکان، درمان و مدیریت جمعیت کار بسیار سختی داریم.
سرپرست اورژانس تهران با بیان اینکه باید یک نقشه بزرگ در راستای تمام وظایف سامان‌ها برای مدیریت تهران داشته باشیم گفت: در هیچ کجای مبلمان شهری اورژانس دیده نشده و از لحاظ پایگاه اورژانس در مبلمان شهری ضعیف هستیم.
جامعه آماده در برابر حوادث
شاهین فتحی مدیرعامل جمعیت هلال احمر شهر تهران نیز در نشست هم اندیشی به مناسبت روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی گفت: تهران و تمام مخاطرات شناسایی شده برای آن باید خواب را بر چشمان مسئولین این حوزه حرام کند.
وی افزود: در زمان وقوع حادثه، همه اقدامات تنها بر عهده دستگاه‌های خدمات رسان و امدادی نیست چرا که در سناریوهای نوشته شده برای تهران تنها دستگاه‌های امدادی نمی‌توانند عمل کنند.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر شهر تهران خاطرنشان کرد: ساختن یک جامعه آماده برای بحران باید در اولویت مدیریت بحران کشور باشد. آموزش برخورد با مخاطرات، ساختن شهروندان و شهری آماده از جمله لازمه‌های پایتخت است.
وی با تاکید بر اینکه تصور عملیات جستجو و نجات در صورت وقوع حادثه در تهران بسیار دور از ذهن است بیان کرد: ظرفیت سازی برای اسکان یک میلیون نفر با توجه به کمبود زمین در تهران می‌تواند بحران ایجاد کند و باید یک فکر اساسی در این زمینه کرد.
وی تصریح کرد: به عنوان جمعیت هلال احمر سعی کردیم اقداماتی برای اسکان و تغذیه اضطراری انجام دهیم و پایگاه‌های اقماری را در اطراف تهران در نظر گرفته ایم.
فتحی گفت: یک تفاهم نامه نیز با سازمان مدیریت بحران شهر تهران داشتیم و اقلام امدادی را در داخل شهر تو کنیم.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر شهر تهران با بیان اینکه سوال اساسی این است که تا چه حد باید مردم تهران را از حادثه زلزله بترسانیم بیان کرد: مهمترین موضوع این است که مردم را آماده آموزش برای مقابله با بحران کنیم و این بر عهده روانشناسان اجتماعی است.
فتحی با بیان اینکه متأسفانه دچار تقلیل گری در آماده سازی مردم برای مقابل با بحران شده ایم، تصریح کرد: زمین‌شناسان می‌گویند که حادثه زلزله در تهران دور از ذهن نیست.
وی افزود: حتی در حال حاضر کوهستانهای تهران بالاترین آمار حادثه را در حوادث کوهستانی دارند و امیدوارم بتوانیم جامعه آماده در برابر حوادث بسازیم.
