وعده‌های بورسی همچنان ادامه دارد. بعد از وعده شاخص دو میلیون واحدی حالا نوبت به پرداخت وام به متضرران شده؛ آیا این وام در صورت تحقق گره‌ای از مشکل سهامداران خرد باز می‌کند؟
سهام داران خرد که در دولت حسن روحانی با تبلیغات فراوان به بورس دعوت شدند، به امید حفظ ارزش پول خود وارد این بازار شده اما جز باخت، برای آن‌ها چیزی به همراه نداشته، تا جایی که طبق آمار شورای عالی بورس بین ۶۰ تا ۷۰ درصد سرمایه اصلی سرمایه‌گذاران خرد در این بازار از دست رفت. حالا دولت ابراهیم رئیسی و مجلس انقلابی هر روز یک وعده تازه به مال باختگان شاکی می‌دهند که آخرین آن پیشنهاد پرداخت وام ۱۰۰ میلیونی به سهامداران متضرر است.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه اعلام کرده: «با توجه به ضرر سهامداران حقیقی خرد در بازار سرمایه، در جلسه با رئیس سازمان بورس پیشنهاد دادم تا وام قرض الحسنه‌ای بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان به آن‌ها پرداخت شود.» به گفته او این وام با بازپرداخت سه تا پنج ساله می‌تواند، بخشی از ضرر این افراد را جبران و به این سهامداران خرد کمک کند و در مقابل از سهام این افراد می‌توان به عنوان وثیقه استفاده کرد.
اما آیا دولت و مجلس واقعا این وعده را عملی خواهند کرد و از آن مهم‌تر پرداخت وام می‌تواند ضرر مال‌باختگان را جبران کند؟
مرتضی افقه: «اتفاقاتی که طی دو سال اخیر چه در دولت قبل و چه در دولت فعلی برای بورس افتاده، بی ارتباط با بقیه تصمیمات ندارد. ما در شرایط اقتصادی هستیم که هم تولید کننده و هم مصرف کننده مدام در حال ضرر هستند و بی‌تدبیری‌ها و حالا هم چینش مدیران ناکارآمد مسبب اصلی شکل‌گیری این خسران است. در دولت قبل با هیزم در آتش بورس ریختن، عده زیادی را جذب این بازار کردند و بعد هم که آن سقوط تاریخی اتفاق افتاد که هنوز هم ادامه دارد. واقعیت این است که وضعیت فعلی حاصل مدیریت کلان ناکارآمد در کشور است که با ابعاد زیادی نمونه آن را در بورس دیدیم. مردم در وضعیت بد معیشتی فقط به دنبال راهی برای حفظ ارزش پولشان بودند و دولت به همین هم رحم نکرد؛ بنابراین در زنجیره بی تدبیری تعداد زیادی سهام دار خرد مال باخته شدند.»
افقه در توضیح تصمیم جدید مجلس مبنی بر پرداخت وام به متضرران می‌گوید: «این تصمیم بسیار خنده دار است. به مردمی که پول خودشان را به دلیل بی‌تدبیری دولت باختند، می‌گویند باز هم بیایید پول بیشتری به ما به صورت اقساط و سود دهید. اول که باید توجه کنیم، مراحل وام دادن در حدی نیست که مسئولان روی کاغذ می‌آورند، یک فرد عادی برای گرفتن یک وام یک میلیونی با هزاران سنگ اندازی بانک روبه‌رو است. دوم هم مساله جبران زیان است. به جای اینکه دولت و مجلس فکر کنند چطور می‌توان پول از دست رفته سهامداران خرد را بازگردانند، وعده وام صد میلیون تومانی می‌دهند. سهام‌دار خردی که اندک ذخیره خود را هم در بورس از دست داده، با کدام درآمد می‌تواند از پس پرداخت اقساط وام بربیاید؛ بنابراین واضح است که این وام هم نمی‌تواند مشکل چندانی را حل کند.»
این کارشناس اقتصادی ادامه می‌دهد: پیش بینی من درباره آینده بورس و به‌طور کلی اقتصاد کشور این است که همین وضعیت آشفته ادامه پیدا خواهد کرد، مگر اینکه مشکل تحریم و نقل و انتقال مالی حل شود. تازه آن زمان به دوره قبل تحریم‌ها باز می‌گردیم.
او تاکید می‌کند: باید توجه کنیم رفع تحریم معجزه نیست و فقط می‌تواند به عنوان یک ترمزگیر عمل کند، به طوری که فقط فشار‌های معیشتی از آنچه اکنون گرفتارش هستیم، بیشتر نشود. مگر اینکه واقعا عزمی برای اصلاح ساختاری وجود داشته باشد و دولت و مجلس دست به بازتوزیع درآمد و بهینه‌کردن دخل و خرج دولت به نفع مردم بزنند.»
اعطای وام ۱۰۰ میلیون تومانی به زیان‌دیدگان بورس به کجا رسید؟
عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس در واکنش به خبر اعطای وام ۵۰ تا ١٠٠ میلیون تومانی به سهامداران زیان‌دیده در بورس گفت: این پیشنهاد بار مالی زیادی دارد و تامین چنین منابعی در قانون بودجه برای ارائه به سهامداران در نظر گرفته نشده است، بنابراین این پیشنهاد، قابلیت اجرا ندارد.
در نخستین روز‌های هفته جاری خبری در رسانه‌ها مبنی بر ارائه وام ۵۰ تا ١٠٠ میلیون تومانی به سهامداران خرد برای جبران ضرر و زیان آن‌ها در بورس مطرح شد.
محمد خدابخشی، نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات با اشاره به ضرر و زیان سهامداران خرد در بازار سرمایه گفته بود: پیشنهاد شده است تا ارزش تابلو سهامی به عنوان وثیقه لحاظ و وام قرض الحسنه‌ای بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان به آن‌ها پرداخت شود. این وام با بازپرداخت سه تا پنج ساله می‌تواند بخشی از زیان سهامداران خرد را جبران کند و در مقابل از سهام این افراد می‌توان به عنوان وثیقه استفاده کرد.
